Loty tatry: brutalna prawda, o której nikt nie mówi

Czy naprawdę możesz wysiąść z samolotu w środku Zakopanego, by po chwili pić kawę z widokiem na Giewont? Marzenie o błyskawicznym locie w Tatry rozpala wyobraźnię polskich podróżników – i jest równie kuszące, co brutalnie nierealne. W 2024 roku Tatry odwiedziło ponad 5 milionów turystów, a mimo to infrastruktura lotnicza wygląda tu jak relikt minionej epoki. W tej analizie nie znajdziesz lukrowanych opowieści przewoźników ani marketingowego bełkotu. Odkrywamy niewygodne fakty, demaskujemy mity i pokazujemy, dlaczego „loty Tatry” to temat, o którym nikt nie mówi wprost. Jeśli liczysz na szybki city break pod Rysami, lepiej przeczytaj do końca – bo prawda może cię zaskoczyć, a twoje plany podróży przewrócić do góry nogami. Tu liczą się realia, liczby i strategie, które pozwolą ci zaoszczędzić nie tylko pieniądze, ale i nerwy.

Dlaczego nie polecisz prosto w Tatry – niewygodna historia

Historia lotnisk w okolicach Tatr

Lotnicze marzenia mieszkańców Podhala i turystów mają długą, skomplikowaną historię. Po II wojnie światowej w regionie funkcjonowały wyłącznie lotniska sportowe i wojskowe – jak Nowy Targ czy wybudowane jeszcze przed wojną lądowiska w Zakopanem. Jednak żadna z tych lokalizacji nie przekształciła się w regularny port pasażerski. Najbliższe lotnisko zdolne obsłużyć większy ruch to Poprad-Tatry po słowackiej stronie – powstałe w latach 70., dziś obsługujące głównie loty czarterowe i prywatne (według Wikipedia, 2024). W Nowym Targu funkcjonuje obecnie jedynie lotnisko sportowe – idealne dla entuzjastów awiacji, ale bezużyteczne dla masowego ruchu turystycznego.

Tabela poniżej pokazuje, jak wygląda dostępność lotnicza wokół Tatr w 2025 roku:

Tabela 1: Dostępność lotnisk w okolicach Tatr. Źródło: Opracowanie własne na podstawie Wikipedia, 2024, EPNT.pl, 2024

Geopolityka i biznes: ukryte powody braku połączeń

Możesz się zastanawiać: dlaczego światowa mekka turystyki górskiej nie ma regularnych połączeń lotniczych? Powody są polityczne, ekonomiczne i ekologiczne. Władze lokalne oraz Tatrzański Park Narodowy od lat blokują rozwój infrastruktury lotniczej, zasłaniając się ochroną przyrody oraz ograniczonym potencjałem pasażerskim. Według analiz branżowych, przeludnienie szlaków i brak wsparcia rządowego skutecznie hamują jakiekolwiek inwestycje w port lotniczy z prawdziwego zdarzenia (BezPrawnik.pl, 2024).

„Rosnąca liczba turystów zwiększa presję na ratowników i infrastrukturę, a liczba wypadków może rosnąć”
— cytat eksperta TOPR, ratownicy24.pl, 2024

Warto dodać, że istniejące lotniska nie są w stanie obsłużyć większych samolotów pasażerskich. Wymogi bezpieczeństwa, ograniczenia hałasowe oraz ochrona środowiska naturalnego sprawiają, że każdy pomysł na lotnicze „eldorado” pod Tatrami szybko trafia do szuflady.

Marzenie o lotnisku w Zakopanem – co poszło nie tak?

Mit lotniska w Zakopanem powraca jak bumerang co kilka lat, podsycany przez lokalnych polityków, którzy obiecują „Tatry na wyciągnięcie skrzydeł”. Jednak rzeczywistość brutalnie weryfikuje te zapowiedzi. Brak wsparcia unijnego i rządowego, protesty ekologów i mieszkańców, a także fatalna opłacalność inwestycji – to tylko wierzchołek lodowej góry problemów. W efekcie Zakopane nie tylko nie ma portu lotniczego, ale nawet nie posiada planów jego budowy.

Najważniejsze powody, dla których marzenie o lotnisku w Zakopanem upadło:

• Ograniczony potencjał pasażerski – zbyt mało lotów, by inwestycja się zwróciła.
• Ścisła ochrona przyrody i rygorystyczne regulaminy TPN.
• Brak wsparcia finansowego z funduszy unijnych i krajowych.
• Protesty mieszkańców i aktywistów ekologicznych.
• Trudne warunki pogodowe (halny, mgły, zmienna aura).
• Skomplikowana geografia terenu – niewiele miejsca na płaską infrastrukturę.

Jak dziś naprawdę dolecieć w Tatry? Brutalna logistyka

Najbliższe lotniska: Kraków, Poprad, Rzeszów – fakty i mity

Jeśli szukasz najbliższego lotniska do Tatr, musisz uzbroić się w cierpliwość i… realistyczne oczekiwania. Dla większości podróżnych „brama” do Tatr to Kraków-Balice – oddalony o 110 km od Zakopanego. Alternatywą jest lotnisko Poprad-Tatry na Słowacji – 70 km od Zakopanego, ale z ograniczonym ruchem międzynarodowym. Rzeszów-Jasionka (210 km) oraz Katowice-Pyrzowice (165 km) to kolejne opcje, szczególnie dla osób lecących z zachodniej Polski.

Tabela porównuje główne lotniska obsługujące Tatry:

Tabela 2: Porównanie najbliższych lotnisk do Tatr. Źródło: Opracowanie własne na podstawie rozkładów lotów i TPN, 2024

Popularny mit mówi, że Poprad to „tajemnicze, nieodkryte” lotnisko dla Polaków. W praktyce dostępność lotów z Polski jest tu minimalna, a transfer przez granicę często trwa dłużej niż podróż samochodem z Krakowa.

Loty z największych miast Polski – które naprawdę mają sens?

Nie każda trasa do Tatr ma sens z perspektywy lotniczej. Jeśli startujesz z Warszawy, Gdańska czy Szczecina, bezpośredni lot do Krakowa pozwala faktycznie skrócić czas podróży. Jednak jeśli mieszkasz na południu kraju, samolot rzadko bywa rozsądną opcją.

Najbardziej sensowne połączenia lotnicze do Tatr:

• Warszawa → Kraków-Balice
• Gdańsk → Kraków-Balice
• Szczecin → Kraków-Balice
• Poznań → Kraków-Balice

W innych przypadkach, dojazd samochodem lub pociągiem bywa szybszy i tańszy.

Dla przykładu, podróż z Gdańska do Zakopanego samochodem trwa ok. 7-8 godzin, a lot + transfer z Krakowa skraca ten czas nawet o 2-3 godziny – pod warunkiem dobrego rozkładu lotów i sprawnej logistyki na miejscu.

Dlaczego loty łączone to czasem jedyna opcja

Często, by w ogóle „polecieć w Tatry”, nie wystarczy jeden bilet – konieczne są loty łączone lub kombinacje różnych środków transportu. To szczególnie ważne dla podróżnych z zachodu lub północy Polski.

Najczęstsze powody, dla których wybiera się loty łączone:

• Brak bezpośrednich połączeń lotniczych do regionu.
• Konieczność przesiadki w Krakowie, Katowicach lub Warszawie.
• Lepsze ceny biletów na trasach z przesiadkami.
• Problem ze znalezieniem sensownego połączenia powrotnego.
• Ograniczenia w liczbie rejsów – np. tylko w weekendy.
• Wysoka sezonowość ofert lotniczych.

Loty łączone to często jedyny sposób na szybkie dotarcie w Tatry, ale wymagają elastyczności, cierpliwości i eksperckiej wiedzy o rynku biletów.

Porównanie tras: pociąg, auto, samolot – co wygrywa?

Czas podróży: liczby, które zaskakują

Mit błyskawicznej podróży samolotem w Tatry można włożyć między bajki. Nawet najlepsza kombinacja lot + transfer lądowy rzadko pozwala wygrać z samochodem czy pociągiem – zwłaszcza na krótszych trasach.

Porównanie czasu podróży z Warszawy do Zakopanego:

Tabela 3: Porównanie czasu podróży Warszawa–Zakopane. Źródło: Opracowanie własne na podstawie rozkładów jazdy, PKP Intercity, 2024

Wnioski? Loty mają sens, gdy liczy się czas i podróżujesz z północy lub zachodu kraju – pod warunkiem, że nie trafisz na opóźnienia lub nieudane przesiadki.

Koszty ukryte i jawne – analiza wydatków

Podróż samolotem to nie tylko cena biletu. Dochodzą transfery, bagaż, dojazd z lotniska i często wyższe ceny w sezonie. Pociąg i auto też mają swoje pułapki kosztowe: korki, opłaty drogowe, paliwo, parkingi.

Tabela 4: Analiza kosztów podróży Warszawa–Zakopane. Źródło: Opracowanie własne na podstawie rozkładów jazdy i serwisów rezerwacyjnych.

Najczęstsze ukryte koszty podróży:

• Drogi transfer z lotniska do Zakopanego.
• Dodatkowe opłaty za bagaż w tanich liniach.
• Ceny dynamicznie rosnące w sezonie.
• Paliwo i parkingi w Zakopanem.
• Opłaty drogowe na autostradach.

Ekologiczny dylemat: kto płaci za Twój ślad węglowy?

Nie da się ukryć – latanie to rozrywka kosztowna dla planety. Według badań, podróż samolotem emituje 5-7 razy więcej CO2 na osobę niż pociąg na tej samej trasie (Eurostat, 2024). W dobie kryzysu klimatycznego coraz więcej podróżników zwraca uwagę na ślad węglowy swoich wakacji.

Wybierając loty w Tatry, najczęściej płacisz podwójnie: portfelem za bilet i środowiskiem za emisje. Coraz częściej to nie cena, ale sumienie decyduje o wyborze środka transportu.

Case study: trzy podróże, trzy style – kto wygrał?

Luksus: czas to pieniądz, nie liczysz na okazje

Podróżnik biznesowy z Warszawy decyduje się na najszybszą opcję: samolot do Krakowa, prywatny transfer VIP do Zakopanego, hotel pięciogwiazdkowy z widokiem na Tatry. Całość zamyka się w 6-7 godzinach podróży, koszt całości: ponad 1200 zł. Najważniejsza jest wygoda, minimum stresu i maksymalna prywatność.

• Przelot biznesklasą lub szybkie linie lotnicze.
• Prywatny kierowca z lotniska do hotelu.
• Najlepsze hotele w centrum Zakopanego.
• Dodatkowa ochrona bagażu i VIP Lounge na lotnisku.

Taki wariant wybierają najczęściej osoby na wysokich stanowiskach, osoby publiczne czy zagraniczni turyści.

Budżet: polowanie na najtańszy bilet

Studentka z Gdańska chce dotrzeć w Tatry jak najtaniej. Kombinuje, korzysta z alertów cenowych na loty.ai, łapie promocję na nocny pociąg do Krakowa, rano przesiada się w autobus do Zakopanego.

1. Wyszukiwanie najtańszego połączenia przez porównywarkę.
2. Kupno biletu w promocji poza sezonem (np. marzec).
3. Nocny pociąg do Krakowa, transfer autobusem.
4. Zakwaterowanie w schronisku górskim.

Ostatecznie cała podróż kosztuje poniżej 200 zł, choć trwa nawet 12 godzin – liczy się cena, nie komfort.

Nawet jeśli zajmie to więcej czasu, satysfakcja z „upolowanej” okazji i niskiego śladu ekologicznego jest nie do przecenienia.

Przygoda: nieoczywiste trasy i transport mieszany

Grupa znajomych z Poznania wybiera prawdziwą przygodę: jadą samochodem do Popradu, tam przesiadają się w słowacki pociąg i docierają do podnóża Tatr. Po drodze zwiedzają Spisz, korzystają z lokalnych atrakcji i nocują raz w schronisku, raz w hostelu.

• Samochód: Poznań – Poprad, parking na obrzeżach miasta.
• Pociąg regionalny Poprad – Stary Smokowiec – Zakopane.
• Trekking przez granicę (szlakiem turystycznym).
• Noclegi w różnych standardach.

Taka trasa jest dłuższa i bardziej angażująca, ale pozwala odkryć Tatry z zupełnie innej perspektywy, omijając tłumy i rutynę.

Podsumowanie: każdy styl ma swoje zalety i pułapki, ale jedno jest pewne – „loty Tatry” wymagają kreatywności, elastyczności i dobrej znajomości rynku transportowego.

Największe mity o lotach w Tatry – czas na demaskację

Mit 1: „Nie da się polecieć w Tatry”

Często słyszysz, że Tatry to „biała plama” na mapie lotniczej Polski. To mit – choć nie polecisz do samego Zakopanego, istnieje kilka sensownych rozwiązań.

Loty w Tatry : Oznaczają w praktyce przelot do Krakowa, Popradu lub Rzeszowa, a następnie transfer lądowy.

Lotnisko w Zakopanem : To tylko legenda – nie funkcjonuje żaden port obsługujący komercyjne połączenia pasażerskie.

Transfery : Możliwe są szybkim busem, pociągiem lub wynajętym autem – całość zajmuje od 2 do 4 godzin.

W praktyce „loty Tatry” to kombinacja różnych środków transportu, a nie bezpośredni rejs na podhalańskie lotnisko.

Mit 2: „Loty zawsze są droższe niż pociąg”

To uproszczenie. Ceny dynamicznie się zmieniają, a dobrze „upolowane” bilety lotnicze potrafią być tańsze niż podróż koleją – zwłaszcza poza sezonem.

Tabela 5: Przykładowe ceny biletów na trasach do Tatr. Źródło: Opracowanie własne na podstawie serwisów rezerwacyjnych, kwiecień 2025.

W kluczowych okresach (wakacje, ferie) ceny rosną lawinowo, więc warto porównywać oferty na platformach takich jak loty.ai.

Mit 3: „Najbliżej Tatr jest lotnisko w Zakopanem”

To nieporozumienie. Najbliżej gór jest lotnisko Poprad-Tatry na Słowacji (70 km), ale ze względu na ograniczoną ofertę, praktyczny wybór to Kraków-Balice (110 km).

Choć Poprad jest bliżej, dla większości podróżnych lepiej wypada Kraków – większa liczba połączeń, lepsza infrastruktura, szybszy transfer do Zakopanego.

Przyszłość: czy polecisz kiedyś prosto w serce Tatr?

Planowane inwestycje i polityczne batalie

Od lat pojawiają się pomysły rozbudowy istniejących lotnisk lub budowy nowego portu pod Tatrami. Jednak brak wsparcia państwowego, sprzeczne interesy samorządów i presja ekologów skutecznie blokują jakąkolwiek poważną inwestycję.

„Brak wsparcia unijnego i rządowego, ograniczony potencjał pasażerski – to główne powody, dla których o lotach do Zakopanego możemy tylko marzyć.”
— Opracowanie własne na podstawie EPNT.pl, 2024

Nawet jeśli politycy co roku obiecują „Tatry na wyciągnięcie skrzydeł”, rzeczywistość logistyczna i finansowa mówi: nie dziś, nie jutro.

Czy loty w Tatry będą ekologiczne?

Obecnie żadne loty w regionie nie są przyjazne środowisku – brak tu linii obsługiwanych przez samoloty elektryczne, a ślad węglowy standardowych rejsów jest wysoki.

Najważniejsze wyzwania dla ekologii lotniczej w Tatrach:

• Brak infrastruktury do obsługi samolotów niskoemisyjnych.
• Presja na ochronę terenów chronionych.
• Rosnący sprzeciw społeczny wobec rozbudowy lotnisk.
• Brak zachęt dla przewoźników do wprowadzania ekologicznych rozwiązań.

O ile samochody elektryczne i pociągi już dziś oferują alternatywę, lotnictwo w regionie nadal pozostaje „czarną owcą” ekologii.

Prognozy na 2030: co mówią eksperci?

Eksperci rynku transportowego są zgodni: bez gruntownych zmian legislacyjnych, finansowych i technologicznych, Tatry nie doczekają się regularnych połączeń lotniczych do 2030 roku.

Tabela 6: Prognozy dla rynku lotniczego w Tatrach na najbliższe lata. Źródło: Opracowanie własne na podstawie analiz branżowych.

Praktyczny przewodnik: jak zaplanować lot w Tatry w 2025

Krok po kroku: od wyszukiwarki do lądowania

Planujesz podróż w Tatry i chcesz wykorzystać samolot? Oto sprawdzony proces, który pozwoli ci uniknąć pułapek:

1. Porównaj wszystkie dostępne lotniska: Kraków, Poprad, Rzeszów, Katowice.
2. Skorzystaj z wyszukiwarki loty.ai, by znaleźć najlepsze terminy i ceny.
3. Sprawdź transfery z lotniska do Zakopanego: busy, pociągi, wynajem auta.
4. Zarezerwuj bilety z wyprzedzeniem – ceny dynamicznie rosną w sezonie.
5. Przygotuj się na alternatywy – awarie, opóźnienia, zmiana pogody.
6. Skorzystaj z alertów cenowych i monitoruj ceny nawet po zakupie.

Pamiętaj, że najważniejsza jest elastyczność i szybkie reagowanie na okazje oraz zmiany rozkładów.

Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć

• Wybór Popradu jako „głównego” lotniska bez sprawdzenia dostępności połączeń.
• Zakup biletu lotniczego last minute – ceny rosną lawinowo.
• Brak planu B na wypadek odwołania lotu lub problemów pogodowych.
• Nieuwzględnienie kosztów transferu z lotniska.
• Ignorowanie śladów ekologicznych i ograniczeń TPN.

Każdy z tych błędów może kosztować cię czas, pieniądze i sporo nerwów – warto ich unikać korzystając z poradników loty.ai.

Checklista podróżnika: co sprawdzić przed wylotem

• Sprawdź rozkład lotów i dostępność miejsc.
• Zweryfikuj transfery z lotniska do Zakopanego.
• Ustal alternatywne trasy na wypadek opóźnień.
• Zarezerwuj nocleg z elastyczną polityką anulacji.
• Wydrukuj lub pobierz bilety i rezerwacje offline.
• Sprawdź pogodę i ostrzeżenia TPN.
• Zadbaj o ubezpieczenie podróżne.

Ta lista pozwoli ci przejść przez podróż bez przykrych niespodzianek.

Gdzie szukać ofert? Porównywarki, hacki i loty.ai

Porównywarki lotów – które naprawdę działają?

Na rynku działa wiele porównywarek, ale nie każda oferuje realną wartość. Wyróżniają się:

Porównywarka Google Flights : Szybka, globalna baza danych, ale nie zawsze pokazuje lokalne promocje.

Skyscanner : Popularny w Europie, dobry do „łapania” tanich lotów z przesiadkami.

Loty.ai : Polska platforma inteligentnego wyszukiwania, skupiona na realnych potrzebach podróżników w regionie.

Tabela 7: Porównanie popularnych porównywarek lotów do Tatr. Źródło: Opracowanie własne na podstawie testów użytkowników.

Hacki na tanie bilety – co działa w 2025?

• Ustaw alerty cenowe na loty.ai, by nie przegapić promocji.
• Rezerwuj loty poza sezonem – marzec, listopad, początek grudnia.
• Łącz oferty różnych przewoźników, korzystając z lotów kombinowanych.
• Rozważ loty z przesiadką w Katowicach lub Rzeszowie.
• Elastyczne daty – dzień różnicy to czasem 100 zł oszczędności.
• Wyszukuj „błędy taryfowe” – czasem pojawiają się ultra tanie bilety.

Skuteczne polowanie na okazje to gra dla cierpliwych i dobrze poinformowanych.

Dlaczego warto znać loty.ai?

W morzu porównywarek, loty.ai wyróżnia się inteligentnym podejściem do rynku i analizą potrzeb polskich podróżników. Platforma analizuje setki ofert, przewiduje trendy cenowe i pomaga uniknąć kosztownych pułapek.

„Inteligentna wyszukiwarka lotów dostarcza polskim podróżnikom najlepsze oferty na rynku, analizując setki stron i przewidując trendy cenowe.”
— Opracowanie własne na podstawie [loty.ai]

To narzędzie, które doceni każdy, kto nie chce tracić godzin na ręczne przeszukiwanie ofert.

Loty tatry w polskiej kulturze i społeczeństwie

Symbolika Tatr i mit podróży samolotem

Tatry to nie tylko góry – to symbol wolności, dzikości i marzeń. Od zawsze przyciągały tych, którzy szukali ucieczki od codzienności. Marzenie o locie w Tatry wpisuje się w polską tęsknotę za szybkim dostępem do „raju na ziemi”, ale też pokazuje, jak bardzo zmieniły się nasze oczekiwania wobec podróży.

Dla wielu pokoleń samolot był symbolem luksusu i nowoczesności – dziś to narzędzie codziennej mobilności, ale Tatry pozostają twierdzą niedostępną dla regularnych lotów.

Jak dostępność lotów zmienia lokalne społeczności

Rozwój infrastruktury transportowej zawsze wpływał na życie mieszkańców Podhala. Gdyby powstało tutaj duże lotnisko, lokalne społeczności zyskałyby nowe możliwości, ale i stanęłyby wobec wyzwań: wzrostu cen, napływu turystów, zmian w lokalnej kulturze.

„Nadmierna liczba turystów zwiększa presję na infrastrukturę, co może prowadzić do degradacji środowiska i konfliktów społecznych.”
— Opracowanie na podstawie Portaltatrzanski.pl, 2024

Lokalne społeczności muszą balansować między zyskami z turystyki a ochroną własnej tożsamości i środowiska.

Czy Tatry stracą swój 'dziki' charakter?

Zwiększona dostępność transportu lotniczego niesie ryzyko masowej turystyki i utraty unikalności regionu.

• Przeludnione szlaki i zatłoczone schroniska.
• Wzrost cen nieruchomości i usług.
• Degradacja środowiska i utrata dzikiej przyrody.
• Komercjalizacja kultury lokalnej.

Dzikość Tatr to ich największy skarb – każdy, kto tu przyjeżdża, musi pamiętać o odpowiedzialności za to wyjątkowe miejsce.

Alternatywy i przyszłość: ekologia, technologia, wyobraźnia

Ekologiczne alternatywy podróży w Tatry

Nie musisz latać, by dotrzeć w serce gór. Rosnąca popularność kolei, autobusów i rowerów elektrycznych pokazuje, że można podróżować tanio, ekologicznie i z sensem.

• Pociągi dalekobieżne PKP Intercity z Warszawy, Gdańska, Szczecina.
• Autobusy dalekobieżne i busy z Krakowa, Katowic, Wrocławia.
• Transport publiczny na miejscu – ekologiczne busy elektryczne.
• Carpooling i wynajem samochodów hybrydowych.

Każda z tych opcji pozwala nie tylko zmniejszyć ślad węglowy, ale i przeżyć podróż inaczej – wolniej, uważniej, głębiej.

Czy drony i loty autonomiczne zmienią zasady gry?

Nowe technologie to nie tylko moda – to realna szansa na rewolucję transportu. Drony pasażerskie, autonomiczne pojazdy i transport hybrydowy są już testowane w Europie.

• Drony pasażerskie do transferów na krótkich dystansach.
• Autonomiczne busy i busy elektryczne w regionie.
• Systemy car-sharingu i micro-mobility dostępne w miastach pod Tatrami.

Choć dziś brzmi to jak science-fiction, pierwsze pilotażowe programy już działają w Alpach i Skandynawii.

Co dalej: Tatry jako laboratorium podróży przyszłości

Tatry coraz częściej stają się terenem testów nowych rozwiązań transportowych. To tu sprawdza się hybrydowe busy, ekologiczny transport publiczny i systemy zarządzania ruchem turystycznym.

„Tatry są laboratorium, w którym testujemy alternatywne modele podróży i zrównoważonego rozwoju turystyki.”
— Ilustracyjna opinia oparta na trendach branżowych, potwierdzonych przez TPN, 2024

Warto śledzić te zmiany, bo mogą zainspirować całą branżę turystyczną w Polsce.

Podsumowanie

Loty Tatry – to fraza, która rozpala wyobraźnię, ale rzeczywistość okazuje się bardziej złożona niż sugeruje marketing biur podróży. Nie wylądujesz w Zakopanem ani dziś, ani jutro. Możesz jednak – dzięki sprytnej logistyce i narzędziom takim jak loty.ai – połączyć różne środki transportu, zaoszczędzić czas i pieniądze oraz podróżować bardziej świadomie. Najlepsze, co możesz zrobić, to znać swoje opcje, korzystać z porównywarek, monitorować ceny i nie dać się zwieść mitom. Tatry czekają – nie na tych, którzy wybiorą najkrótszą drogę, ale na tych, którzy docenią złożoność tej podróży. W 2025 roku latanie w Tatry to nie tyle tabu, co wyzwanie wymagające wiedzy, elastyczności i autentycznego zaangażowania. I może właśnie to jest w tej drodze najcenniejsze.